راهنمای خرید پاور
پاور، منبع تغذیه یا PSU (Power Supply Unit) در کامپیوتر همانند قلب در بدن فعالیت می کند؛ همان طور که قلب خون کافی برای تأمین انرژی مورد نیاز بافت های مختلف را به آنها می رساند منبع تغذیه نیز توان مورد نیاز برای قسمت های مختلف سیستم را تأمین می کند.
پاور چیست؟
پاور کامپیوتر از کلمه انگلیسی Power به معنای قدرت و توان گرفته شده است. این کلمه در دنیای سخت افزار کامپیوتر به معنای منبع تغذیه ای است که برق مورد نیاز اجزای مختلف رایانه را تأمین می کند.
پس این قطعه، یک قطعه ی سخت افزاری است که درون کیس رایانه جای گرفته و با یک کابل به پریز برق شما متصل می شود.
پس زمانی که کیس را به برق وصل می کنید، در اصل در حال اتصال پاور به پریز برق هستید.
پاور یا بهتر است بگوییم منبع تغذیه، برق متناوب شهری را گرفته و به برق مستقیم و با قدرت کمتر تبدیل می کند.
این برق، خروجی را با استفاده از سیم های ویژه به تک تک اجزا و قطعات داخلی کیس متصل کرده تا آنها بتوانند کار خود را انجام دهند.
زمانی هم که می خواهید یک قطعه ی سخت افزاری دیگری را درون کیس جاسازی کنید، باید با یک سیستم آن را به پاور کامپیوتر متصل کرده تا آن قطعه بتواند روشن شود.
پاور، ولتاژهای خاصی را برای استفاده توسط قطعات مختلف کیس مثل برد اصلی، درایو نوری، حافظه ی سخت و ... تولید می کند.
تولیدکنندگان بسیاری هم هستند که سازنده ی این قطعه ی سخت افزاری هستند.
پاورها دارای قابلیت تولید حرارت هستند، به همین دلیل درون این قطعه، یک دمنده ی درونی وجود دارد که سعی در خنک کردن این قطعه دارد. پس باید به جریان هوای ورودی و خروجی پاور و همچنین کیس توجه کرده و سعی کنید کیس رایانه خود را در مکانی که جریان هوا وجود داشته باشد، قرار دهید و پشت کیس هم چسبیده به دیوار یا یک جسم دیگر نباشد.
انواع منبع تغذیه:
منبع تغذیه (به اصطلاح پاور) یا PSU قطعه ای سخت افزاری است که وظیفه تـامین برق تمامی قطعات کامپیوتر را دارد.
پاور، ورودی AC با جریان متناوب و ولتاژ 220 یا 110 را توسط فرآیندی به جریان مستقیم با ولتاژ کمتر و البته ثبات بیشتر که قابل استفاده توسط قطعات کامپوتری دیگر است تبدیل می کند.
به طور کلی انواع منابع تغذیه به شرح زیر می باشد:
1. منبع تغذیه جریان مستقیم: وظیفه ی این نوع منبع، یکسوسازی و تبدیل AC به DC است.
2. منبع تغذیه سوئیچینگ یا SMPS: کاهش ولتاژ AC برای رسیدن جریان متناوب و یا تبدیل به جریان مستقیم AC به DC.
3. منبع تغذیه ی جریان بالا: تأمین جریان های 20 آمپر به بالا.
4. منبع تغذیه ی ولتاژ بالا: تأمین ولتاژهای بالا.
واحد منبع تغذیه یا همان PSU دارای یک خنک کننده نیز است که علاوه بر خنک نمودن خود، موجب جریان هوا در داخل CASE کامپیوتر می شود.
امروزه منابع تغذیه کامپیوترها در دو نوع تولید شده است که عبارتند از:
AT .1
ATX .2
در حال حاضر در رایانه های شخصی از منبع تغذیه نوع ATX استفاده می شود که این نوع از منبع های تغذیه، توانایی خاموش شدن به وسیله برد اصلی را دارا هستند و تقریباً مهم ترین قطعه ی سخت افزاری محسوب می شوند که ایجاد اختلال در سیستم کارکرد آن باعث ایجاد نوسان برق خروجی شده و سوختن تمامی وسایلی که به صورت مستقیم از منبع تغذیه تأمین جریان می نماید و یا موجب نیم سوز شدن خواهد شد.
واحد اندازه گیری در منبع تغذیه:
وات (WAT) اصلی ترین واحد سنجش کارکرد یک پاور است. هر کدام از قطعات دیگر رایانه مقدار مشخصی از انرژی را مصرف می کنند که این مقدار برحسب وات بیان می شود.
مشکلات سیستم ناشی از خرابی پاور:
چنانچه پاور سیستم دچار خرابی شود، ایرادهای زیر به سیستم وارد خواهد شد:
1. سیستم روشن نمیشود.
2. سیستم ریست میشود.
3. سیستم هنگ میکند.
4. کارایی سیستم کم میشود.
5. سیستم خودبهخود روشن و خاموش میشود.
6. در اکثر مواقع صدای نابهنجار و مداوم از پشت کیس به گوش میرسد.
قطعی منبع تغذیه:
انرژی الکتریکی تمام قطعات داخلی کیس توسط منبع تغذیه آن تأمین میشود. در صورتی که کامپیوتر از قسمت کیس روشن نشود، سه حالت وجود دارد:
ممکن است برق قطع باشد، سیم رابط برق در پریز نباشد و یا پاور شما سوخته باشد.
البته در برخی موارد نادر که منبع تغذیه، گرمای زیادی متصاعد کند و فنهای منبع قادر به تهویه ی مطبوع هوا و خنکی قطعات پاور نباشد، در اکثر موارد منبع تغذیه به صورت خودکار و تا ایجاد تعادل در خنکی خاموش میماند.
البته در مورد گرمای داخلی کیس هم همینطور عمل میشود؛ یعنی در صورت افزایش بیش از حد دمای کیس، منبع تغذیه دستور میگیرد که جریان برق را قطع کند تا از سوختن و صدمه دیدن قطعات جلوگیری شود.
چرا طول عمر منابع تغذیه نسبت به سایر قطعات الکترونیکی کمتر است؟
معمولاً منبع تغذیه نسبت به قطعات دیگر سختافزاری عمر کمتری دارد و علت آن هم نوسانات برق و هم کارکرد زیاد آن میباشد که موجب داغ شدن شدید منبع تغذیه و نهایتاً خرابی اجزای آن میگردد و یا گاهی اوقات باعث خاموش شدن و RESTART ناگهانی یک سیستم کامپیوتر یا سرور میشود.
از این رو بر روی منابع تغذیه، خنککننده هایی نیز قرار میدهند تا گرمای ایجاد شده از قطعات الکتریکی درون منبع را به بیرون انتقال و دمای دستگاه را کاهش دهد.
بهترین برندهای PSU؟
تمام اجزای سیستم رایانهای در حال استفاده از توان منبع تغذیه میباشند و اگر PSU به اندازه ی کافی خوب نباشد، ممکن است عملکرد سیستم دچار مشکل شود؛ لذا با انتخاب یک منبع تغذیه ی مناسب میتوان از بسیاری از مشکلات احتمالی جلوگیری کرد.
بنابراین برخی از برنامههای تولیدکننده PSU را معرفی میکنیم تا بتوانید بهترین برند را انتخاب کنید که آنها عبارتاند از:
BIT FENIX .1
2. SEASONIC
DEEPCOOL .3
HATRON .4
نکاتی که هنگام خرید پاور باید به آن توجه کرد:
1. توان پاور: یکی از اولین فاکتورها در خرید پاور توجه به آن است که در تأمین انرژی موردنیاز سیستم، اهمیت به سزایی دارد.
توان خروجی پاور که به دو صورت روی آن ثبت میشود:
a) توان واقعی یا نامی (نرمال)
b) توان حداکثر
توان واقعی به توانی اطلاق میشود که منبع تغذیه ی کامپیوتر بدون تحمل فشار در شرایط عادی قادر به تأمین آن است؛ در صورتی که منبع تغذیه با توان حداکثر میتواند در حدود یک دقیقه کار کند و بعد از آن از کار میافتد.
به طور متوسط بین توان واقعی و توان حداکثر، حدود 150 وات اختلاف وجود دارد.
همیشه در خرید منبع تغذیه به این نکته توجه کنید که حداکثر توان واقعی پاور شما در حدود 20 در صد بیشتر از توان مصرفی سیستم شما باشد؛ زیرا این عامل باعث افزایش کارایی و همچنین ماندگاری سیستم و پاور در شرایط سخت کاری میشود.
در شرایطی که سیستم نیاز به برق بیشتری برای پردازشهای پیچیده داشته و توان مصرفی سیستم شما بیشتر از توان واقعی نیز باشد، منبع تغذیه برای تأمین برق مصرفی تحت فشار قرار گرفته و در این صورت با افت ولتاژ مواجه می شود. سیستم با ولتاژهای نامناسبی تغذیه شده که خود باعث بروز مشکلات زیادی در آن خواهد شد.
2. ورژن پاور: پاور هم همانند بسیاری از قطعات دارای ورژن است و بر اساس این ورژن قابلیتهای آن تغییر میکند، پاورهای امروزی که در بازار کشورمان وجود دارند، دارای نسخههای 1/2 و 2/2 هستند.
3. نکات امنیتی در پاور: پاورهای امروزی هر روز قویتر میشوند و این قویتر شدن نیاز به توجه بیشتری برای امنیت سیستم دارد، زیرا کوچکترین خطا در تنظیم ولتاژ و عدم قطع در شرایط نادرست میتواند باعث بروز مشکلات اساسی در قطعات سختافزاری شود؛ به همین علت شرکتهای سازندهی پاور هر روزه تکنولوژیهای جدیدی را در ساختار منبع تغذیه خود قرار میدهند تا باعث افزایش امنیت آنها شوند.
4. طراحی پاور: طراحی پاور یکی از عوامل مهم در افزایش کارایی پاور است؛ زیرا در صورتی که یک پاور از طراحی خوب برخوردار نباشد، در هنگام فعالیت قادر نخواهد بود گرمای تولیدی خود را به نحو مطلوب خارج کند که در این حالت باعث بروز مشکلاتی مانند تغییر ولتاژهای خروجی می شود که علت آن می تواند افزایش دمای داخلی پاور و یا افزایش دمای قطعات داخلی کیس باشد.
پس با توجه به این مسائل همیشه باید پاوری را خریداری کرد که بهترین تهویه و طراحی را داشته باشد تا در شرایط سخت بتواند بدون کمترین مشکلی فعالیت کند.
امروزه پاورهای جدید مجهز به یک فن 12 در 12 سانتیمتر هستند که بهراحتی میتواند جریان هوای لازم برای خنک کردن قطعات پاور را به وجود آورد.
نتیجهگیری:
در واقع بدون وجود یک منبع تغذیه ی مناسب، بهترین قطعات کامپیوتری نیز کارایی مناسبی نخواهند داشت؛ پس همیشه سعی کنید پاور مناسبی برای سیستم خود انتخاب کنید تا قطعات سیستم شما بهطور کامل از انرژی کافی بهرهمند شوند.