راهنمای خرید CD & DVD

دیسک نوری یا لوح فشرده چیست؟

دیسک نوری نوعی دیسک با یک لایه پلاستیکی میباشد که اطلاعات و دادههای رایانهای بهوسیله لیزر و با ایجاد حفرههای بسیار کوچک در شیارهای حلزونی مارپیچی در سطح آن ذخیره میشود.

اطلاعات بهصورت باینری بر روی دیسک کد میشوند سپس توسط لیزری ضعیفتر و یک فوتوسل (چشم الکتریکی) در دیسکگردانهای نوری خوانده میشود.

به این ترتیب بهجای عدد صفر، اصطلاحاً یک پیت (حفره کوچک) و برای عدد یک، یک لند (تخت یا سطح) ایجاد میشود.

از انواع رایج دیسکهای نوری میتوان به لوح فشرده CD و همچنین DVD اشاره کرد و دیسکهای بلو-ری همنسل جدیدی از دیسکهای نوری به شمار میرود.

CD-ROM:

CD-ROM یا Compact Disk-Read Only Memory دیسک فشرده یا حافظه فقط خواندنی میباشد.

گنجایش CD-ROM حدود 650 مگابایت اطلاعات بر روی یک دیسک 72.4 اینچی میباشد

به همین دلیل به آن دیسک فشرده میگویند.

چون اطلاعات ذخیره شده بر روی آن را مانند دیسکهای فلاپی نمیتوان پاک کرد و مجدداً به آن اطلاعات اضافه کرد، حافظهای فقط خواندنی به شمار میرود.

CD-ROM ها از 4 لایه تشکیل میشوند:

1. صفحه پلاستیکی از جنس پلی کربنات که لایههای دیگر بر روی آن قرار میگیرد و به این لایه، لایه حامل میگویند.

2. لایه رنگی، لایهای است که دادهها بر روی آن ذخیره میشوند.

3. لایه طلایی یا نقرهایرنگ که بازتابنده گفته میشود و همانطور که از نام آن پیداست وظیفهی بازتاب لیزر نور تابیده شده را دارد.

4. لایه محافظ

CD ها همانند صفحههای گرامافون یک شیار مارپیچی دادهای دارند، این شیار از مرکز دیسک به سمت بیرون خوانده میشود، سطح دیسک بهصورت دایرهای است که بهصورت تورفتگی و برآمدگی میباشد.

تورفتگیها شیار (Groove) نامیده میشود که هنگام نوشتن و خواندن دادهها این شیار پرتو لیزر را در مسیر مناسب روی سطح دیسک هدایت میکند، به برآمدگیها Land گفته میشود که جداکننده دو شیار از یکدیگر میشود.

واحد اساسی ذخیره اطلاعات روی CD قاب (Frame) نام دارد.

انواع CD ها بر اساس نوع استاندارد:

CD-ROM: این نوع سیدیها یکبار نوشتهشده و بارها قابلیت خوانده شدن دارد. از این نوع بیشتر در کمپانیهای آهنگسازی استفاده و به بازار عرضهشده است.

CD-ROM ها از ابتدای تولید به نحوی تولید میشود که دیگر نیازی به رایت نداشته باشند و از همان ابتدا حاوی اطلاعات میباشند.

CD-R: این نوع سی دی فقط یکبار قابلیت رایت داشته و پارها خوانده میشود. این مدل در واقع همان سی دی خام رایج در بازار است که عملیات رایت توسط کاربر بر روی آن صورت میگیرد.

CD-RW: این سی دی قابلیت رایت مجدد دارد و بارها میتوان اطلاعات را روی آن ذخیره و پاک نمود.

DVD-ROM:

باوجود حجم کم سی­ دی­ ها، ذخیره­ ی اطلاعاتی چون فیلم و ویدئو بر روی آن­ ها امکان ­پذیر نبود و همین امر موجب شد تولیدکنندگان به فکر تولید دیسک جدید و با حجم بیشتر باشند. کلمه­ ی دیویدی مخفف عبارت  Digital Versatile Disc-Read Only Memory نوعی دیسک ذخیرهسازی است که در سال ۱۹۹۵ توسط جمعی از شرکتها ازجمله فیلیپس، سونی، توشیبا و پاناسونیک طراحی و توسعه داده شد. این رسانه میتواند هر نوع داده ­ی دیجیتالی چون نرمافزار، ویدئو، آهنگ و ... را بر روی خود ذخیره کند.

دی­ وی­ دی ­ها نیز مثل سی ­دی ­ها به دو نوع باقابلیت یکبار نوشتن و چند بار نوشتن تقسیم می­شوند.

DVD-ROM ها از 4 لایه تشکیل میشوند:

1. لایهی لیبل مانند بر روی دیویدی
2. لایه­­ ی شفاف جهت استحکام که معمولاً از جنس پلاستیک است.
3. چسبی که لایه­ ی بالایی را به لایه ­ی پایینی وصل می کند.
4. لایه­ ی بازتابنده از جنس آلومینیوم یا نقره که وظیفه­ ی­ بازتاب لیزر نور تابیده شده را دارد.

انواع DVD ها بر اساس نوع استاندارد:

DVD-ROM: این نوع دیویدی یکبار نوشتهشده و بارها خوانده میشود. از این نوع بیشتر در کمپانیهای فیلمسازی استفادهشده و به بازار عرضه میشود.

DVD-ROM ها از ابتدای تولید به نحوی تولید میشود که دیگر نیازی به رایت نداشته و از همان ابتدا حاوی اطلاعات میباشد.

DVD-R: این نوع دیویدی همان دیویدی خام موجود در بازار میباشد که توسط کاربر قابلیت یکمرتبه رایت را داشته و بارها میتواند مورداستفاده قرار بگیرد.

DVD-RW: نوعی از دیویدی میباشد که قابلیت رایت مجدد تا 1000 مرتبه را دارد.

DVD-RAM: قابلیت رایت مجدد تا صد هزار بار را دارد و تفاوت آن با دیگر مدلها در این است که:

1. نحوه دسترسی به اطلاعات آن در تصادفی است.

2. عدم نیاز به برنامه کمکی جهت رایت کردن

3. دسترسی سریع به فایلهای کوچک

4. امکان همزمانی عمل خواندن و نوشتن

5. عمر بیشتر

6. قیمت بیشتر

7. سازگاری کمتر با دستگاههای پخش و درایوهای دیگر

تفاوت CD و DVD:

1. سرعت ذخیره و بازیابی اطلاعات در DVD نسبت به CD بیشتر است.

2. کیفیت DVD نسبت به CD بهمراتب بالاتر است.

3. عمر DVD نسبت CD بیشتر است.

4. در DVD ها میتوانیم مدل دولایه را داشته باشیم اما در CD ها فقط یکلایه داریم.

5. در CD ها از اشعه مادونقرمز با طولموج 780 نانومتر ولی در DVD ها از اشعه مادونقرمز با طولموج 650 نانومتر استفاده میشود.

دیسکهای بلوری:

دیسکهای بلو-ری (Blue-Ray) از پیشرفتهترین دیسکهای نوری هستند که ظرفیتهای بسیار بالاتری نسبت به انواع قبل دارند. عمده استفاده از بلوریها برای ذخیره فایلهای تصویری باکیفیت بالاست. دیسکهای بلوری ازنظر ظاهری شباهت زیادی به دیسکهای دیویدی و سی دی دارند اما دیویدی و سی دی با اشعه مادونقرمز (فروسرخ) کار میکنند. درحالیکه بلوری با اشعه فرابنفش کار میکند.

نوشتن اطلاعات: برای ایجاد یک پیت یا صفر اطلاعاتی، لیزر با جریانی بالا که گرمای زیادی ایجاد میکند.

بر سطح دیسک تابیده و خاصیت بلورین آن نقطه را از بین میبرد، بهاینترتیب در هنگام خواندن سطح دیسک دیگر آن نقطه بازتاب دستی بر روی سنسور حساس به نور دستگاه پخش نداشته و بهصورت صفر تفسیر میشود.

پاک کردن اطلاعات: برای پاک کردن اطلاعات، لیزر با جریانی حدوداً یکچهارم تا نصف جریان نوشتن به سطح دیسک تابیده و موجب میشود مولکولهای لایه تغییر فاز به حالت نظم مولکولی و بلورین خود برگردند. بهاینترتیب مجدداً قابلیت نوشتن پیدا میکند.